ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗ

 

Οι σύλλογοι των επαναπατρισμένων Ελλήνων, ιδιαίτερα εκείνων που προέρχονται από την αποαποικιοκρατούμενη Αφρική, προσέφεραν και συνεχίζουν να προσφέρουν πολλά στην ελληνική κοινωνία. Ένας τέτοιος σύλλογος είναι και η Ένωσις των εκ Σουδάν Ελλήνων, την ιστορική πορεία της οποίας παρακολουθούμε στο πόνημα αυτό που εξέδωσε με αφορμή τη συμπλήρωση 55 ετών από την ίδρυση της και συνέγραψε ο καταξιωμένος ιστορικός ερευνητής Νίκος Νικηταρίδης.

Το βιβλίο διατίθεται από τα γραφεία της Ενώσεως (Ακαδημίας 84).

 

ΤΟ ΝΕΟ ΑΣΤΕΡΙ ΤΗΣ ΟΠΕΡΑΣ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ

ΠΑΝΕΜΟΡΦΗ ΑΙΓΥΠΤΙΑ

 

Όταν ήταν δεκατεσσάρων ετών, η Fatma Said πήρε το πρώτο της μάθημα τραγουδιού με τη σοπράνο Neveen Allouba, ξεκινώντας ένα μουσικό ταξίδι που θα την πήγαινε από το σπίτι της στο Κάιρο, μια πόλη με περιορισμένη σκηνή όπερας, στο ιερό παλκοσένικο της Σκάλας του Μιλάνο, ενώ θα επιλεγόταν ως μία από τους καλλιτέχνες του BBC Radio 3 New Generation το 2016. Το 2019 έγινε η αποκλειστική καλλιτέχνης της Warner Recording και το ντεμπούτο της στο στούντιο πραγματοποιήθηκε με το άλμπουμ ¨El Nour¨ που κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 2020.

Αφού έλαβε το πτυχίο της από τη Μουσική Σχολή Hanns Eisler στο Βερολίνο το 2013, η Fatma πήρε υποτροφία για σπουδές στην Accademia del Teatro alla Scala στο Μιλάνο και έγινε η πρώτη Αιγύπτια σοπράνο που εμφανίστηκε σε αυτή την εμβληματική σκηνή. Κατά τη διάρκεια της φοίτησής της στην ακαδημία, τραγούδησε το ρόλο της Pamina σε μια νέα παραγωγή του Μότσαρτ ¨Die Zauberflöte¨, που έγινε γνωστή από τους κριτικούς, σε σκηνοθεσία Peter Stein και διεύθυνση Ádám Fischer. Η παραγωγή μεταδόθηκε από το ARTE και έκτοτε κυκλοφόρησε σε DVD. Χαιρετίστηκε από τους κριτικούς ως μια από τις πιο υποσχόμενες νεαρές τραγουδίστριες στον κόσμο, με την επιδραστική ¨Frankfurter Allgemeine Zeitung¨ να λέει γι΄ αυτήν : ¨Η άψογη, λαμπερή Fatma ως Pamina είναι μια αποκάλυψη¨.

Η Fatma εκπροσώπησε την Αίγυπτο την Ημέρα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το 2014, το 2018 στα Ηνωμένα Έθνη στη Γενεύη και το 2017 στο Ναό του Λούξορ, ενώ τραγούδησε για το δικαίωμα των παιδιών στην εκπαίδευση και την αξιοπρέπεια μέσω της μουσικής. Το 2016 έλαβε τιμητικό βραβείο από το Εθνικό Συμβούλιο Γυναικών της Αιγύπτου. Αργότερα την ίδια χρονιά έγινε η πρώτη Αιγύπτια τραγουδίστρια όπερας που της απονεμήθηκε το κρατικό Βραβείο Δημιουργικότητας, μία από τις υψηλότερες διακρίσεις της Αιγύπτου, για το εξαιρετικό καλλιτεχνικό της επίτευγμα σε διεθνές επίπεδο.

Η Fatma μοιράστηκε τη σκηνή με διάσημους μουσικούς όπως οι Leo Nucci, Rolando Villazón, Juan Diego Flórez, Michael Schade και José Cura και έκανε ρεσιτάλ με την κλαρινίστα Sabine Meyer και πιανίστες όπως οι Malcom Martineau, Roger Vignoles, Julius Drake, David Fray και Joseph Middleton, δηλώνοντας πως : ¨Αισθάνομαι τόσο τυχερή που συνεργάζομαι με όλα τα είδη μουσικών από όλο τον κόσμο και ερμηνεύω μουσική από τόσους πολλούς συνθέτες. Αυτό που μας συνδέει είναι η μουσική. Είναι ένα κοινό στοιχείο και μου αρέσει που ακούγοντας ζωντανή μουσική, δημιουργούμε κατά κάποιον τρόπο μια στιγμή γαλήνης μαζί¨.

Οι πρόσφατες δράσεις της περιλαμβάνουν το τραγούδι του ρόλου της Pamina (Die Zauberflöte) για να ανοίξει τη νέα Όπερα Shangyin στη Σαγκάη με το Teatro alla Scala. Άλλες παραστάσεις περιελάμβαναν το ντεμπούτο της στο Royal Albert Hall τραγουδώντας το Ρέκβιεμ του Μότσαρτ κατά τη διάρκεια του BBC Proms, μια περιοδεία στη Γαλλία με τον Louis Langrée και την l΄ Orchestre des Champs Elysées να τραγουδούν το ¨Shéhérazade¨ του Ravel, Ρέκβιεμ του Fauré στο Concertgebouw στο Άμστερνταμ με τον Yu Long, 4η Συμφωνία του Μάλερ στο Teatro Lirico di Cagliari με τον Massimo Zanetti, ρεσιτάλ στο Μουσικό Φεστιβάλ της Δρέσδης, το Schubertiade στο Hohenems με τον David Fray, στο Manial Palace στο Φεστιβάλ στο Κάιρο, Wigmore Hall στο Λονδίνο, κ.ά. Πρόσφατα ηχογράφησε την 8η Συμφωνία του Μάλερ με τον Ádám Fischer και την Tonhalle Düsseldorf, καθώς και την 3η Συμφωνία του Nielsen με τον Fabio Luisi και την Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της Δανίας.

Τα τελευταία χρόνια έχει συμμετάσχει σε συναυλίες, ρεσιτάλ και φεστιβάλ σε πολλές μεγάλες αίθουσες συναυλιών και όπερες σε όλο τον κόσμο, όπως, μεταξύ άλλων, το Teatro San Carlo στη Νάπολη, το Hamburg Staatsoper, το Royal Opera House στο Muscat, το Wexford Opera στην Ιρλανδία, το Gewandhaus στη Λειψία, τη Φιλαρμονία στην Κολωνία, το Konzerthaus στο Βερολίνο, το Mozarteum στο Σάλτσμπουργκ, το Konzerthaus της Βιέννης, το Tonhalle Düsseldorf, το Birmingham Symphony Hall, το Pembroke Music Festival, το Schubertiade Festival of Valdegovia, το φεστιβάλ Lockenanus στη Βόννη, το Φεστιβάλ Μπετόβεν στη Βόννη, το Μουσικό Φεστιβάλ του Μπαντ Κίσινγκεν και το Φεστιβάλ Μουσικής Ντινάρ.

Η Fatma είναι παθιασμένη με τη δύναμη της ζωντανής μουσικής να προσεγγίζει το κοινό και όπως χαρακτηριστικά αναφέρει : ¨Η ομορφιά μιας ζωντανής συναυλίας για μένα είναι το γεγονός ότι αυτό που ακούς δεν θα επαναληφθεί ποτέ. Ως ερμηνευτής, πίσω από τα χρόνια πρακτικής και τεχνικής που έχω μάθει, πρέπει να αφήνω τον εαυτό μου ελεύθερο, να νιώσω τη στιγμή και να εμπιστευτώ το δημιουργικό μου ένστικτο. Τότε έχω την ευκαιρία να αφήσω την ομορφιά στην καρδιά του ακροατή για πάντα. Ο χρόνος, η ωριμότητα και οι εμπειρίες κάνουν μεγάλη διαφορά όταν ακούμε μουσική. Κάθε άτομο στο κοινό έχει μια διαφορετική ιστορία, και το καθένα θα σχετίζεται και θα συνδέεται με διαφορετικό τρόπο. Το βρίσκω τόσο δυνατό¨.

Οι ρόλοι της όπερας επί σκηνής περιλαμβάνουν Nannetta (Falstaff), Clorinda (La Cenerentola), La Pastourelle (L΄enfant et les sortilèges), Berta (Il Barbiere di Siviglia , 1ος Οικολόγος (σύγχρονη όπερα CO2), Feanichton (Bataclan) ρόλος του L΄ Amour (Orphée et Eurydice) στο Teatro alla Scala τη σεζόν 2017/2018, μια παραγωγή Shechter/Fulljames που έχει κυκλοφορήσει και σε DVD, κ.ά. Τραγούδησε δε πρόσφατα τον ρόλο της Genovieffa (Suor Angelica) με τη Συμφωνική Ορχήστρα της Βοστώνης και τον Άντρις Νέλσονς σε μια συναυλία και τον κύριο ρόλο Θαρσή στη νέα παραγωγή του Thamos του Μότσαρτ υπό τη διεύθυνση του Alondra de la Parra και σε σκηνοθεσία του La Fura dels Baus κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ της Εβδομάδας Μότσαρτ 2019.

Το 2020/2021 οι παραστάσεις της Fatma περιλάμβαναν μια συναυλία στούντιο με τους Bayrischer Rundfunk στο Μόναχο, ρεσιτάλ στο Λούβρο του Άμπου Ντάμπι, στο Wigmore Hall, στο Leeds Lieder και στο Palau στη Βαρκελώνη. Ήταν επίσης μέρος του ετήσιου Concert de Paris και εμφανίστηκε με την Εθνική Ορχήστρα της Γαλλίας στο Παρίσι. Οι επερχόμενες εμφανίσεις της περιλαμβάνουν ρεσιτάλ στο Φεστιβάλ Μουσικής του Σλέσβιχ-Χολστάιν, στο Διεθνές Φεστιβάλ του Εδιμβούργου και στο Schubertiade.

Η Fatma φοίτησε στην Όπερα του Βερολίνου και σπούδαζε κατά τη διάρκεια του Bachelor και του Master με την καθηγήτρια Renate Faltin, η οποία παραμένει ακόμη δασκάλα της φωνητικής. Διακεκριμένοι καθηγητές και προπονητές, όπως οι Julia Varady, Claar Ter Horst, Anita Keller, Wolfram Rieger και Tom Krause έχουν επηρεάσει έντονα τη μουσική της εξέλιξη και τη βοήθησαν να τιμήσει τη μουσική της ερμηνεία. Όπως δηλώνει : ¨Είχα πάντα καταπληκτικούς δασκάλους και παρακολουθούσα απίστευτα masterclasses. Έχω μάθει τόσα πολλά από φανταστικούς μουσικούς. Είμαι ευγνώμων για την εμπειρία μου, έχοντας γνωρίσει τους κατάλληλους ανθρώπους σε ορισμένες στιγμές της ζωής μου, που έχουν διαμορφώσει τον τραγουδιστή, τον μουσικό, τον καλλιτέχνη που έχω γίνει. Μου δίδαξαν όχι μόνο τεχνική, αλλά με ενθάρρυναν να αφιερώσω την τεράστια δουλειά που χρειάζεται για να γίνω τραγουδίστρια όπερας.

Η Fatma κέρδισε αρκετούς σημαντικούς διαγωνισμούς τραγουδιού, όπως τον 8ο Διεθνή Διαγωνισμό Τραγουδιού Veronica Dunne (Δουβλίνο, 2016), τον 7ο Διεθνή Διαγωνισμό Όπερας Leyla Gencer (Κωνσταντινούπολη, 2012), το 2ο βραβείο στον 16ο Διεθνή Διαγωνισμό Robert Schumann Lied (Zwickau, 2012) και Grand Prix στον 1ο Διεθνή Διαγωνισμό Όπερας Giulio Perotti (Γερμανία, 2011). Πρόσφατα έλαβε δύο Βραβεία BBC Music Magazine στις κατηγορίες ¨Newcomer¨ και ¨Vocal¨, καθώς και το Opus Klassik 2021 ως ¨Young Artist of the Year (Vocal)¨ για το ντεμπούτο άλμπουμ της ¨El Nour¨. Η Fatma είναι επίσης πρέσβειρα της Opera for Peace και υποστηρίζεται από την ακαδημία stART της Bayer Kultur.

 

Πηγή : www.fatmasaid.com (12/2/2022)

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ

 

ΕΝΑΣ ΑΙΓΥΠΤΙΩΤΗΣ ΜΑΘΑΙΝΕΙ ΤΟΝ ΕΣΠΡΕΣΣΟ

ΣΤΟΥΣ ΑΘΗΝΑΙΟΥΣ

Ο Ευάγγελος Σαραβάνος καταγόταν από την Κάρυστο, είχε ζήσει όμως για πολλά χρόνια στη Βραζιλία, όπου και έγινε πραγματική αυθεντία του καφέ, σε τέτοιο σημείο μάλιστα που η βραζιλιάνικη κυβέρνηση του ανέθεσε τη διάδοση του βραζιλιάνικου καφέ στη Μέση Ανατολή.

Έτσι, τα βήματα του τον οδήγησαν στην Αίγυπτο όπου άνοιξε δύο καφέ, το ένα στο Κάιρο και το άλλο στην Αλεξάνδρεια, με την ονομασία ¨Brazilian¨. Για μεγάλο χρονικό διάστημα ασχολήθηκε με την επιτυχημένη λειτουργία αυτών των καταστημάτων, ώσπου τελικά αποφάσισε ότι ήταν καιρός να επιστρέψει στην πατρίδα του. Έτσι, πούλησε τα πάντα και στις αρχές του 20^ου αιώνα εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα. Κάποια στιγμή το Αλεξάνδρινό ¨Brazilian¨ πέρασε στα χέρια του Δ. Καλογλόπουλου και το Καϊρινό στους Κ. Αρχιμανδρίτη και Χρ. Παπαστεφάνου.

          Όταν ο Σαραβάνος ήρθε στην Ελλάδα δημιούργησε δύο καταστήματα μαζί με τον συμπατριώτη του Λουμίδη. Το ένα ήταν το ¨Πατάρι¨ και το άλλο το ¨Brazil¨ στη στοά Καλλιγά. Στα 1934 λύνεται η συνεργασία τους και ο δαιμόνιος Αιγυπτιώτης συστήνει την ¨Ε. Σαραβάνος ΕΠΕ¨, ιδρύοντας το πρώτο καφέ ¨Brazilian¨ στο Μέγαρο του Μετοχικού Ταμείου Στρατού επί της οδού Βουκουρεστίου. Μάλιστα, το 1944 κατέθεσε και το εμπορικό του σήμα : Ο γεωγραφικός χάρτης της Ν. Αμερικής με τη Βραζιλία επί μιας κούπας καφέ και έναν κλώνο με φύλλα ανερχόμενο πλαγίως να καλύπτεται από πάνω με 15 αστερίσκους και με την επιγραφή ¨Brazilian Coffee Stores¨.

          Κυρίως Αιγυπτιώτες οι υπάλληλοι, όπως ο Μιχάλης Γεωργιάδης, με πείρα στη συνεπή εξυπηρέτηση του πελάτη, σέρβιραν σε ορθίους για πρώτη φορά στην Ελλάδα εσπρέσσο – ενός μυστικού μείγματος –  καφέ φίλτρου και κρουασάν, ενώ φημιζόταν για τη βρετανική πουτίγκα και τη λεμονόπιτα. Κι έτσι, εκτός από τους αλλοδαπούς της ¨Μεγάλης Βρετανίας¨, το ¨Brazilian¨ έγινε καθημερινή αθηναϊκή συνήθεια με πιστούς πελάτες.

Κατά τις δεκαετίας του ΄50 και του ΄60 το ¨Brazilian¨ κερδίζει σταδιακά έδαφος από άλλα λογοτεχνικά στέκια, με το βιβλιοπωλείο ¨Πυρσός¨ στο πλάι του, και θαμώνες τους Χατζιδάκι, Ελύτη, Αργυράκη, Τσαρούχη, Σαχτούρη, Μόραλη, Εγγονόπουλο, Εμπειρίκο, Βασιλικό, Γκάτσο, Βαλαωρίτη, Σινόπουλο, κ.ά., ενώ εκεί εμπνεύστηκε ο Ταχτσής το ποίημα ¨Η Συμφωνία του Μπραζίλιαν¨ που εικονογράφησε ο Φασιανός.

Το 2002 το ¨Brazilian¨ κλείνει για να ανοίξει το 2007 σε άλλη τοποθεσία, στη Βαλαωρίτου 10, ανήκοντας πλέον στον Κυριάκο Κακριδά και κατόπιν στο γιο του Νίκο, για να διακοπεί οριστικά η λειτουργία του το 2015, χωρίς όμως να σβήσουν οι μνήμες και η φήμη του.

 

Πηγές : Ν.Νικηταρίδης ¨Η Κοινωνική Ζωή των Ελλήνων στην Αίγυπτο¨, εκδ. Αγγελάκη, Αθήνα 2019 – www.womantoc.gr  22/11/2019 – www.fosonline.gr, 2/10/2021

 

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ

 

ΕΝΑΣ ΑΙΓΥΠΤΙΩΤΗΣ ΗΘΟΠΟΙΟΣ ΣΤΗ ΜΑΝΗ

 

          Στα τελευταία επεισόδια της επιτυχημένης τηλεοπτικής σειράς του MEGA ¨Η Γη της Ελιάς¨ μας συστήθηκε ένας Αιγυπτιώτης ηθοποιός στο ρόλο του Θεοδόση. Ευγενική μορφή, ευθυτενή παρουσιαστικό και ουσιαστικό παίξιμο, ξεχώρισε αμέσως και αποτυπώθηκε στο υποσυνείδητο του θεατή.

Πρόκειται για τον Σταύρο Λούρα, ο οποίος θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους ηθοποιούς της γενιάς του. Γεννήθηκε το 1951 στην Αλεξάνδρεια από Κύπρια μητέρα και Χιώτη πατέρα, τον Γιάννη Λούρη, τζόκεϊ στα νιάτα του σε Σμούχα και Σπόρτινγκ Κλαμπ και μετέπειτα προπονητή αλόγων. Το 1953 εγκαταστάθηκε στην Κύπρο. Μετά τις γυμνασιακές του σπουδές φοίτησε στη Δραματική Σχολή του Κωστή Μιχαηλίδη στην Αθήνα. Φοιτητής ακόμη, συνεργάστηκε με το ελεύθερο θέατρο της Κύπρου. Μετά την αποφοίτησή του προσελήφθη στον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου, του οποίου αποτελεί βασικό στέλεχος μέχρι σήμερα και με τον οποίο έχει εμφανιστεί επανειλημμένα και στο Φεστιβάλ της Επιδαύρου.

Συνεργάστηκε επίσης με το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου σε τηλεοπτικά θεατρικά έργα και τηλεοπτικές σειρές, καθώς και με ιδιωτικούς τηλεοπτικούς σταθμούς, στους οποίους εμφανίστηκε τόσο σε κωμικές σειρές, όσο και δραματικές. Ανάμεσα τους το ¨Καφενείο¨, ¨Οι Τάκκοι¨, ¨Σε φόντο κόκκινο¨, κ.ά.

Έπαιξε επίσης σε κινηματογραφικές ταινίες όπως οι ¨Δολοφονήστε το Μακάριο¨ (1975), ¨Ξυπόλυτα καμάκια¨ (1982) και ¨Ο τελευταίος γυρισμός¨ (2008), ενώ στην τηλεόραση τον έχουμε απολαύσει στις τηλεοπτικές σειρές ¨Όρκος Σιωπής¨ και ¨5 κλειδιά¨.

Ο Σταύρος Λούρας έχει δύο παιδιά, την Κατερίνα, η οποία είναι επίσης ηθοποιός, και τον Ιωάννη. Μάλιστα η κόρη του συμμετείχε το 2013 στη σειρά Μπρούσκο στον ΑΝΤ1.

 

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ