ΟΙ ΣΤΗΛΕΣ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

Στήλη Πομπήιου

          Στήλη καλείται ένα μεγάλο κομμάτι πέτρας, μαρμάρου ή μετάλλου στημένο σε εσωτερικό ή εξωτερικό χώρο, το οποίο φέρει χαραγμένες επιγραφές ή άλλα στοιχεία.

Για την Αίγυπτο, φημισμένη είναι η Στήλη της Ροζέττης που σήμερα φιλοξενείται στο Βρετανικό Μουσείο, μια πλάκα από μαύρο γρανίτη που χρονολογείται στον 2^ο π.Χ. αιώνα και φέρει την ίδια επιγραφή σε τρία συστήματα γραφής, ιερογλυφικά, δημώδη αιγυπτιακά και ελληνικά, στήλη που ανακαλύφθηκε το 1799 και συνέβαλε καθοριστικά στην αποκρυπτογράφηση των ιερογλυφικών από τον Σαμπολεόν.

          Στην Αλεξάνδρεια τώρα, η πιο γνωστή Στήλη είναι εκείνη του Πομπήιου, μια ρωμαϊκή θριαμβική στήλη που θεωρείται η ψηλότερη που αναγέρθηκε ποτέ εκτός Ρώμης και Κωνσταντινούπολης, αφού με τη βάση της έχει ύψος 26,85 μ. Από τους μεγαλύτερους μονόλιθους του κόσμου, είναι κατασκευασμένη από γρανίτη του Ασσουάν και ζυγίζει 285 τόνους. Πήρε λανθασμένα την ονομασία της από τον Πομπήιο, αφού θεωρούταν πως βρισκόταν πάνω από τον τάφο του, ενώ στην πραγματικότητα είχε στηθεί στα τέλη του 3^ου αι. π.Χ. από τον Αίλιο Πούμπλιο προς τιμήν του Αυτοκράτορα Διοκλητιανού. Η Στήλη βρίσκεται στο νότιο τμήμα της Αλεξάνδρειας, μεταξύ της λίμνης Μαριούτ και των ακτών της Μεσογείου, κοντά στο Σεράπειο.

          Μια δεύτερη Στήλη της Αλεξάνδρειας ήταν εκείνη της Σιλσίλας, που δεν γνωρίζουμε σήμερα που βρίσκεται. Τοποθετήθηκε στις αρχές Ιουλίου του 1950 και σχετικά διαβάζουμε στον αλεξανδρινό ¨Ταχυδρόμο¨ τα εξής : ¨Η Δημαρχία Αλεξανδρείας τοποθέτησε αθόρυβα στις τέσσερεις πλευρές της Στήλης της Σιλσίλας επιγραφές στην Αραβική, Ελληνική, Λατινική και Γαλλική γλώσσα προς διαιώνιση της χαρμόσυνης ανάρρησης στο Θρόνο της Α.Μ. Φαρούκ Α΄ την 7 Σάφαρ 1355 (28 Απριλίου 1936). Η Αλεξάνδρεια τοιουτοτρόπως προικίζεται με μία ακόμη Στήλη […]. Οι Έλληνες της Αλεξάνδρειας με χαρά θα πληροφορηθούν ότι η Δημαρχία μας αφιέρωσε μία των επιγραφών και στη γλώσσα εκείνων οι οποίοι είχαν δικαιώματα πολιτογράφησης Πολιτών Αλεξανδρινών. Η γραφή είναι η της Ελληνιστικής Εποχής της Αλεξάνδρειας των Πτολεμαίων, το δε κείμενο αυτό είναι το μακροσκελέστερο μετά τη λατινική επιγραφή, καθότι και το αραβικό κείμενο και το γαλλικό είναι λακωνικά. Ιδού η επιγραφή Ελληνιστί : ¨(Στέμμα Βασιλικό). Αγαθή τύχη Φαρούκ τω πρώτω υπέρ αιωνίου μνήμης εκείνης της ημέρας, εν η την βασιλείαν παραλαβών, τους Αιγυπτίους ευεργετών διατελεί ο Δήμος των Αλεξανδρέων ενοιάς χάριν ιδρύσατο έτους ΙΓ΄ Παχών Γ΄¨. Αξία συγχαρητηρίων η Δημαρχία μας δια την επιτυχή ιδέα, η οποία τιμά την πόλη¨. Η επιγραφή αυτή είχε μεταφραστεί εκ του γαλλικού το 1948 από τον Θ.Δ. Μοσχονά και το 1950 έλαβε την τελική μορφή της και με τη βοήθεια του Διευθυντή του Μουσείου της πόλης Αντριάνι. Το τέλος της επιγραφής ¨Έτους ΙΓ΄ Παχών Γ΄¨ σημαίνει 13 έτη από της 28 Απριλίου, Παχών δε είναι ο αντίστοιχος αιγυπτιακός μήνας.

Ας σημειωθεί, η ύπαρξη επίσης στην Αλεξάνδρεια της Στήλης Κίτσενερ, της Στήλης Βικτώριας και της Στήλης του Κηπαρίου του Μεγάρου του Συμβουλίου Καθάρσεων.

Στήλη πεσόντων 1912-13

Από ελληνικής πλευράς, καταγράφουμε πως στον αυλόγυρο του Ευαγγελισμού υπάρχουν οι εξής στήλες : Εις τους εξ Αιγύπτου Έλληνες προμάχους της πατρίδος πεσόντας κατά τον μέγα πόλεμον (1919-1922), Υπέρ πατρίδος ενδόξως πεσόντες παλαιοί μαθηταί των Σχολείων της Ελληνικής εν Αλεξανδρεία Κοινότητος (1912-1913, 1916-1922, 1940-1945), Υπέρ πατρίδος ενδόξως πεσόντες Έλληνας Αλεξανδρείας κατά τον πόλεμον 1940-1945, Ανδρών επιφανών πάσα γη τάφος (26/4/1941), Και συ διαβάτα που περνάς είπε στην Ελλάδα κάτω πως είμεθα θαμμένοι εδώ πιστοί στο θέλημα της (1943, ο Οργανισμός Παλαιών Πολεμιστών Ελλάδος εις τους εν Ελ Αλαμέιν ηρωικώς πεσόντας Έλληνας πολεμιστάς, καθώς και η Στήλη Εις τους εξ Αιγύπτου Έλληνας προμάχους της πατρίδος πεσόντας κατά τους πολέμους 1912-1913.

Πηγές : ¨Ταχυδρόμος¨, Αλεξάνδρεια 9/7/1950, 10/7/1950 – Αιγυπτιώτικο Αρχείο Ν.Κ. Νικηταρίδη – en.wikipedia.org

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ

ΨΗΦΙΣΤΕ ΑΙΓΥΠΤΙΩΤΙΚΑ

          Οι εκλογές πλησιάζουν και είτε είναι δημοτικές, είτε ευρωπαϊκές, είτε βουλευτικές, αρκετοί συμπατριώτες μας θα θέσουν υποψηφιότητα. Ανεξάρτητα λοιπόν ιδεολογικών και κομματικών τοποθετήσεων και προτιμήσεων, θα πρέπει οι Αιγυπτιώτες υποψήφιοι να στηριχθούν είτε με την ψήφο μας, αν βρίσκονται στο ψηφοδέλτιο που προτιμούμε, είτε με την ψήφο φίλων και συγγενών που γνωρίζουμε τι θα ψηφίσουν.

Τώρα, το γιατί θα πρέπει να στηριχθούν οι Αιγυπτιώτες υποψήφιοι είναι νομίζω πασιφανές. Όχι μόνο μας συνδέουν κοινές μνήμες, αλλά κυρίως γνωρίζουμε καλά πως μοιραζόμαστε το ίδιο Αιγυπτιώτικο Ήθος, ένα ήθος που σίγουρα θα ξεχωρίσει με πολλούς τρόπους σε δημοτικά συμβούλια, ευρωκοινοβούλιο και βουλή, ένα ήθος που μας χαρακτηρίζει και μας ξεχωρίζει, ένα ήθος που πραγματικά λείπει από τον πολιτικό βίο τούτης της χώρας.

          Όπως προείπαμε, οι Αιγυπτιώτες υποψήφιοι είναι αρκετοί. Για παράδειγμα στις δημοτικές εκλογές κατεβαίνουν οι Έλενα Κοσσένα, Κική Βλαχάκη, Νίκος Αβραμίδης και άλλοι, τους οποίος αν πραγματικά θελήσουμε σίγουρα θα βρούμε μέσω του διαδικτύου ή από τα σχετικά φυλλάδια που θα μοιραστούν. Το θέμα είναι να το θελήσουμε. Να θελήσουμε δηλαδή να ψηφίσουμε αιγυπτιώτικα, όχι με την παλιά έννοια του ψηφίζω τον συγχωριανό μου για να μου κάνει ρουσφέτι, αλλά με την έννοια του ψηφίζω έναν Αιγυπτιώτη που με την πολιτική πορεία του θα με κάνει υπερήφανο για την ψήφο μου, έναν Αιγυπτιώτη που οι αξίες του θα αντικατοπτρίζονται στις πράξεις του, έναν Αιγυπτιώτη που θα προσθέσει ένα λιθαράκι στην ιστορική πορεία του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού και μέσα από την ενασχόληση με τα κοινά, πορεία που γέννησε πρωθυπουργούς, υπουργούς και γενικότερα πολιτικούς ταγούς που διακρίθηκαν και ακόμη μνημονεύονται. Και επειδή οι Αιγυπτιώτες δεν μένουμε στα λόγια, ορίστε μερικά μονάχα παραδείγματα : Κωνσταντίνος Τσαλδάρης, Αντώνης Μπενάκης, Παναγιώτης Χατζηπάνος, Εμμανουήλ Μπενάκης, Επαμεινώνδας Κυπριάδης, κ.ά.

          Ψηφίστε λοιπόν αιγυπτιώτικα, για μια τοπική αυτοδιοίκηση με ήθος, για μια βουλή με σθένος, για μια ευρωβουλή με πάθος.

          Ψηφίστε αιγυπτιώτικα γιατί αυτό μας υπαγορεύει η συλλογική αιγυπτιώτικη συνείδηση μας.

          Ψηφίστε αιγυπτιώτικα, γιατί απλά είμαστε Αιγυπτιώτες ! Κι αυτό ήταν, είναι και θα είναι ένας τίτλος τιμής !

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΙΕΡΩΝΥΜΙΔΗΣ

Ο Αιγυπτιώτης αγρονόμος εφευρέτης

Συνεχίζοντας τις βιογραφικές προσθήκε στο πόνημα μου ¨Αιγυπτιώτικες Προσωπικότητες του Χθες¨, θα αναφερθούμε στον τομέα των επιστημών στο σπουδαίο Αιγυπτιώτη μηχανικό-αγρονόμο και εφευρέτη Ιωάννη Ιερωνυμίδη.

Γεννήθηκε στην Κύπρο, σπούδασε στη Βηρυτό και στο Μονπελιέ μηχανική και αγρονομία, και νεότατος εγκαταστάθηκε στην Αίγυπτο το 1881. Με τη ευρύτατη μόρφωση του, το χαρακτήρα και το δημιουργικό του πνεύμα επιβλήθηκε ταχύτατα και κατέλαβε επίζηλη θέση στην κοινωνία.

Διετέλεσε κατά σειρά διευθυντής των κτημάτων του Δρανέτ Πασά και των εταιριών Κομ ελ Άχνταρ, ενώ σ΄ αυτόν οφειλόταν κατά μέγα μέρος το σχέδιο και η εκτέλεση των παραγωγικών έργων μεταξύ Μαντάρας και Καφρ ελ Νταουάρ με τα οποία αποξηράθηκαν και αποδόθηκαν σε προσοδοφόρο καλλιέργεια απέραντες εκτάσεις. Επίσης, διετέλεσε διευθυντής των κτημάτων του Μπογός Νουμπάρ Πασά. Φιλοδοξώντας να χρησιμοποιήσει τις γνώσεις και την πείρα του για το γενικότερο καλό της Αιγύπτου και των κατοίκων της, αποτέλεσε έναν από τους σπουδαιότερους σκαπανείς της γεωργικής προόδου της χώρας, σε μία εποχή κατά την οποία οι επιστήμονες αγρονόμοι σπάνιζαν.

Για να ανακουφίσει το φελάχο και για να διευκολύνει την άρδευση των γαιών ο Ιερωνυμίδης εφεύρε κατά το 1899 ειδικό μηχάνημα δια το οποίο τελειοποίησε τον περίφημο κοχλία του Αρχιμήδη και χάρις στο οποίο πολλαπλασιαζόταν η ποσότητα του ανυψούμενου ύδατος. Το μηχάνημα αυτό βραβεύτηκε σε πλείστες εκθέσεις του Καΐρου, ο δε Χεδίβης Αμπάς είχε συγχαρεί προσωπικά τον εφευρέτη του.

Στον Ιερωνυμίδη επίσης οφείλονται τα περισσότερα αρδευτικά εργαλεία που για χρόνια χρησιμοποιούνταν στην Αίγυπτο και τόσο εξυπηρετούσαν τη γεωργία. Επίσης, εφηύρε μηχάνημα κατασκευής μονόλιθων σωλήνων διαφόρων διαμετρημάτων, η πρακτικότητα του οποίου αναγνωρίστηκε απ΄ όλους. Κατά το 1903 συνέλαβε το σχέδιο της Δεξαμενής στο Μαριούτ, δια του οποίου θα δίνονταν για καλλιέργεια 400.000 φεντάνια χέρσων γαιών έναντι ελάχιστης σχετικής δαπάνης. Το σχέδιο αυτό εκτιμήθηκε ιδιαίτερα από το Σουλτάνο Χουσεΐν Κάμελ, ο οποίος συγχαίροντας τον Ιερωνυμίδη τον προέτρεψε να το καταθέσει στα Μικτά Δικαστήρια. Δυστυχώς, οικονομικοί λόγοι δεν επέτρεψαν την πραγματοποίηση αυτού του σχεδίου.

Ο Ιερωνυμίδης έδρασε και παροικιακά, αφού υπήρξε ο πρώτος πρόεδρος του Συλλόγου ¨Ορφέας¨. Πέθανε στις 11/8/1933, αφήνοντας πίσω τη σύζυγο του Πηνελόπη και τα παιδιά του Νίκο, Αλέκο, Δωρίδα και Έλλη.

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ

Περιοχή συνημμένων