Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ

ΣΤΗΝ ΑΙΓΥΠΤΟ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

 

          Προς το τέλος του Β΄π.π. και μετά από απίστευτη ταλαιπωρία και περιπέτεια ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, μέσω Χαλεπίου, φθάνει στο Κάιρο. Και αναφέρει σχετικά στα απομνημονεύματα του :

Βρισκόμουν σε αξιοθρήνητη κατάσταση, αδύνατος, πεινασμένος. Όσο για τα ρούχα μου, τα εσώρουχα μου, ας μη μιλάμε…Το Κάιρο, μετά την Αθήνα, τι αντίθεση ! Ο πόλεμος εδώ ήταν παντού παρών, αλλά η ζωή έπαιρνε εκείνο τον ελαφρά πυρετώδη, έντονο, κι όμως παράδοξα χαρωπό ρυθμό, που βλέπει κανείς στις κοντινές στα πεδία των μαχών πολιτείες. Καθώς προσέγγιζαν αποφασιστικές νίκες, αυτός ο ρυθμός γινόταν εντονότερος, θα μπορούσε να πει κανείς από μέρα σε μέρα. Ανέστιος, τρεμοπατώντας, απένταρος, κατευθύνθηκα στην Ελληνική Λέσχη. Στο κατώφλι με σταμάτησε ένας κλητήρας : ¨Ε, άνθρωπε ! που πάτε ;¨. ¨Μα στη λέσχη¨, ¨Δεν μπορώ να σας αφήσω ν΄ ανεβείτε¨, ¨Και γιατί ;¨, ¨Κανείς δεν γίνεται δεκτός χωρίς γραβάτα¨… Αν έλειπε μόνο αυτή ! Προσπάθησα να κουβεντιάσω, να πως ποιος είμαι. Τίποτε όμως. Ο τόνος της φωνής ανέβαινε κι από τις δύο πλευρές. Βρισκόμαστε στο κατώφλι της σκάλας. ¨Και να κάποιος που κατεβαίνει¨, λέγει ο κλητήρας στο αποκορύφωμα του σκανδάλου. Σήκωσα τα μάτια και φώναξα ¨Μπινόπουλε !¨, Αυτός τουλάχιστον μ΄ αναγνώρισε, σχεδόν αμέσως. Ο στρατηγός αυτός ήταν βουλευτής, είχαμε καθίσει πλάι στη Βουλή. Του αφηγήθηκα την οδύσσεια μου, τη στενοχώρια μου. Νομίζω όμως πως ήταν περιττό. Καθώς πηγαίναμε μαζί στον ηλιόλουστο δρόμο, έπιανα τα κλεφτά του βλέμματα : Μόρφαζε αντικρίζοντας το πρόσωπο μου, τα τριμμένα μου ρούχα, ενώ αιφνίδια ανέβαινε στο λαρύγγι μου μια ακατανίκητη επιθυμία γέλιου. Είχε καιρό να μου συμβεί κάτι τέτοιο… Ο Μπινόπουλος μου έδωσε κάπου 15 λίρες, μ΄ οδήγησε σ΄ ένα μέτριο ξενοδοχείο. Αγόρασα μια γραβάτα, κι επιπλέον, καθαρά εσώρουχα. Ηδονή ενός αληθινού πλυσίματος, ενός πραγματικού λουτρού. Συλλογιόμουν τον Οδυσσέα στο νησί των Φαιάκων, να πλένεται, ν΄ αρωματίζεται, να γίνεται ¨όμοιος με θεό¨. Ζήτησα πληροφορίες για έναν παλιό φίλο, τον Παναγιώτη Λιβανό. Ήξερα πως βρισκόταν στην Αλεξάνδρεια. Εξ αιτίας του κανόνισα να πάω εκεί. Με δέχθηκε αδελφικά, μ΄ οδήγησε στο ¨Μετροπόλ¨. Ήμουν πλούσιος, είχα εισπράξει τις 75 λίρες που έδιναν στους παλιούς βουλευτές. Πληροφορημένος από τον Λιβανό για την παρουσία του τάδε και του δείνα, προεξοφλούσα με χαρά τις συναντήσεις της επόμενης μέρας. Το κρεβάτι ήταν μαλακό, τα σεντόνια δροσερά. Τι γλυκύτητα ! Αισθανόμουν από τώρα, κάπως σαν επαναπατρισμένος. Την επόμενη μέρα το ένοιωσα περισσότερο. Πλησιάζοντας στο παράθυρο χρειάστηκε να τρίψω τα μάτια μου : Ελληνικές σημαίες κυμάτιζαν σ΄ όλη την πόλη. Γαλάζιο, άσπρο, γαλάζιο άσπρο… Όρμησα στο μπαλκόνι, ρώτησα στ΄ αγγλικά τον πρώτο περαστικό του δρόμου. Κούνησε τα χέρια, κάνοντας νόημα πως δεν με καταλάβαινε. Τότε του φώναξα ελληνικά : ¨Όλες αυτές οι σημαίες ;¨. Και κείνος με χαρούμενο το πρόσωπο : ¨Η Αθήνα ελευθερώθηκε !¨. Το γαλανόλευκο πεταλούδισμα θόλωσε τα μάτια μου. Γύρισα στο δωμάτιο κι έκλαψα…

 

Στις σημειώσεις του ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, μετά την επίσκεψη του ως Πρωθυπουργός στην Αίγυπτο στις 17-21/8/1957, σημειώνει τα εξής ενδιαφέροντα :

Τον Αύγουστο του 1957 επεσκέφθην κατόπιν προσκλήσεως του Νάσερ την Αίγυπτον. Αι σχέσεις της Ελλάδος με την Αίγυπτον υπήρξαν πάντοτε καλαί. Υπό το παλαιόν μεν καθεστώς, εξ αιτίας της εκεί πολυπληθούς και ευημερούσης ελληνικής παροικίας, υπό το Νασερικόν καθεστώς δε χάρις εις την στάσιν την οποίαν ετήρησεν η Ελλάς κατά την κρίσιν του Σουέζ. Πράγματι, κατά την κρίσιν εκείνην, η Ελλάς εβοήθησε την Αίγυπτον και ηθικώς και οικονομικώς. Ηρνήθη δε εν συνεχεία να μετάσχη εις την συγκληθείσα εν Λονδίνω, τον Αύγουστον του 1956, διάσκεψιν των ναυτικών χωρών. Και ηκολούθησα αυτήν την πολιτικήν, πρώτον διότι απεδοκίμαζα ειλικρινώς και εντόνως τον τρόπον με τον οποίον ενήργησαν οι Αγγλο-Γάλλοι και, δεύτερον, διότι δια της πολιτικής αυτής επροστατεύοντο οι εν Αιγύπτω Έλληνες και διευκολύνετο εις τα Ηνωμένα Έθνη η προώθησις του Κυπριακού.

 

Πηγές : Κωνσταντίνος Καραμανλής ¨Αρχείο : Γεγονότα και Κείμενα¨, τομ. 2, Αθήνα 2005, σ. 399 – Μωρίς Ζενεβουά ¨Η Ελλάς του Καραμανλή¨, εκδ. Σιδέρης, Αθήνα 1972, σ.σ. 125-127

 

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ

 

ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ

150 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ

 

Η Πηνελόπη Δέλτα γεννήθηκε το 1874 στην Αλεξάνδρεια, κόρη του Εμμανουήλ Μπενάκη και της Βιργινίας Χωρέμη.

          Το 1882 η οικογένεια μετακομίζει προσωρινά στην Αθήνα, όπου η Πηνελόπη παντρεύεται τον πλούσιο έμπορο Στέφανο Δέλτα. Το 1905 επιστρέφουν στην Αλεξάνδρεια. Εκεί θα γνωρίσει τον Ίωνα Δραγούμη, μεταξύ των οποίων θα αναπτυχθεί ένας μεγάλος έρωτας, που τερματίζεται στα 1908, όταν αυτός σχετίζεται με τη Μαρίκα Κοτοπούλη

          Εντωμεταξύ, το 1906 είχε μετακομίσει στη Φρανκφούρτη και το πρώτο της μυθιστόρημα, το ¨Για την Πατρίδα¨, κυκλοφόρησε το 1909.

          Το 1913 η οικογένεια γυρίζει στην Αλεξάνδρεια και το 1916 εγκαθίστανται πλέον μόνιμα στην Αθήνα. Από το 1925 εμφανίζονται τα πρώτα συμπτώματα πολιομυελίτιδας, μια ασθένεια που θα την ταλαιπωρήσει ως το τέλος.

          Στις 27/4/1941, την ημέρα που τα γερμανικά στρατεύματα καταλαμβάνουν την Αθήνα, η Πηνελόπη Δέλτα παίρνει δηλητήριο για να αυτοκτονήσει. Ο θάνατος τη βρήκε στις 2 Μαΐου…

          Από τα έργα της σημειώνουμε : ¨Για την Πατρίδα¨ (1909), ¨Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου¨ (1911), ¨Παραμύθι χωρίς όνομα¨ (1911), ¨Παραμύθια και άλλα¨ (1915), ¨Η ζωή του Χριστού¨ (1925), ¨Ο Τρελαντώνης¨ (1932), ¨Ο Μάγκας¨ (1937), ¨Τα μυστικά του βάλτου¨ (1937), κ.ά.

 

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ

 

EL GRECO - JUMBO

ΚΑΙ Η ΑΙΓΥΠΤΙΩΤΙΚΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΒΑΚΑΚΗ

 

          Ο Γεώργιος Βακάκης – βιομήχανος που παρήγαγε διογκωμένη πολυστερίνη – και η σύζυγος του Φιφή Χωριατοπούλου ήταν γέννημα θρέμμα Αλεξανδρείας. Λόγω όμως των πολιτικών εξελίξεων, το 1962 επαναπατρίστηκαν και σχεδόν αμέσως πήγαν στην Ιταλία για να σπουδάσουν την τέχνη της κατασκευής κούκλας και παιχνιδιών. Με την πώληση των κοσμημάτων που είχε ευφυώς διασώσει η Φιφή από την Αίγυπτο ραμμένα στο πανωφόρι της, δημιουργήθηκε το πρώτο κεφάλαιο ώστε με την επιστροφή τους στην Αθήνα να ιδρυθεί η El Greco, μια εταιρία παιχνιδιών με συνεχή ανοδική πορεία τόσο εντός, όσο και εκτός συνόρων αφού ήταν τέτοια η ποιότητα των προϊόντων της που έκανε εξαγωγές από την Αμερική ως τη Σαουδική Αραβία, ενώ το εργοστάσιο της εταιρίας στην Άνω Γλυφάδα ήταν τεραστίων διαστάσεων και μάλιστα χωρίς την ανάγκη εισαγωγής πρώτων υλών. Αξίζει να σημειωθεί, πως μεταξύ των παιχνιδιών που κατασκευάζονταν ήταν και κούκλα της Αλίκης Βουγιουκλάκη με φορέματα ειδικά σχεδιασμένα από το γνωστό Αιγυπτιώτη μόδιστρο υψηλής ραπτικής Jean Desses. Οι Φούσκες, οι Τυχερούληδες, οι Σπιρτούληδες, οι Πατατούφες και κούκλες με ονόματα όπως Τατιάνα, Έλλη, Φιφίνα, Τατά και τη δεκαετία του ΄80 η φημισμένη Bibi-Bo έρχονται να συμπληρώσουν την ποικιλία προϊόντων της El Greco.

          Δυστυχώς όμως, μια μεγάλη πυρκαγιά από έκρηξη προπανίου τον Ιούλιο του 1977 κατέστρεψε το εργοστάσιο της Γλυφάδας (ζημιές 70.000.000 δρχ.) και η παραγωγή περιορίστηκε στο μικρότερο εργοστάσιο της Ζακύνθου που έως τότε λειτουργούσε παράλληλα με το πρώτο. Μετά την καταστροφή, ο γιος του Γιώργου, Απόστολος Βακάκης, γεννημένος το 1954 στην Αλεξάνδρεια, διακόπτει τις λογιστικές και οικονομικές σπουδές του στην Αγγλία, επιστρέφει το 1981 στην Ελλάδα και αναλαμβάνει τη διεύθυνση του εργοστασίου της Ζακύνθου ως το 1985 που παίρνει εκείνος τη θέση του προέδρου της εταιρίας.

Το 1990 ο Απόστολος αποφασίζει να πουλήσει την El Greco στην πολυεθνική Hasbro, ενώ συνεχίζει να διευθύνει την εταιρεία και ταυτόχρονα συμμετέχει στη διοικούσα επιτροπή της Hasbro Europe. Το 1994 πήρε την οριστική απόφαση : Το επιχειρηματικό μέλλον στην Ελλάδα βρίσκεται στη λιανική πώληση. Έτσι, ξεκινά και η ιστορία των καταστημάτων Jumbo με τη λειτουργία του πρώτου καταστήματος στη Γλυφάδα το 1986. Εκείνη την περίοδο ο Απόστολος Βακάκης αισθάνεται έτοιμος να περάσει το κατώφλι της Σοφοκλέους. Όπερ και εγένετο, αντλώντας 2 εκατομμύρια ευρώ. Το 1998 ήταν πλέον φανερό ότι χρειαζόταν μεγαλύτερους αποθηκευτικούς χώρους και γι΄ αυτό μισθώνει μια αποθήκη στα Οινόφυτα σχεδόν διπλάσιου μεγέθους από την πρώτη αποθήκη στη Νίκαια. Το 1999, την εποχή που όλη η Ελλάδα αγοράζει μετοχές, ο ίδιος επενδύει στη γη και τη δουλειά του. Όμως η κακοτυχία του κτυπά την πόρτα ακόμη μία φορά το 2000. Μια καταστροφική πυρκαγιά κάνει στάχτη τις αποθήκες και τα κεντρικά γραφεία της διοίκησης. Χωρίς να το βάλει κάτω, αναζητά στέγη, την οποία και βρίσκει σε ένα διατηρητέο ακίνητο στο Μοσχάτο. Τα χρόνια που ακολουθούν βρίσκουν την εταιρεία σταθερά στην κορυφή της επιτυχίας με κορύφωση το 2004, όταν αναλαμβάνει ύστερα από πλειοδοτικό διαγωνισμό το δικαίωμα αποκλειστικής παραγωγής και εμπορίας της Μασκότ για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Με 55 καταστήματα σήμερα στην ελληνική αγορά, 6 στην Κύπρο, 10 στη Βουλγαρία και 16 στη Ρουμανία, καθώς και παρουσία μέσω συνεργασιών με καταστήματα που φέρουν το σήμα της σε 7 χώρες, η αλυσίδα Jumbo δικαίως κρατά τα ηνία στον κλάδο του παιχνιδιού με μερίδιο που φτάνει τα 90%.

 

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ