ΜΙΑ ΧΡΟΝΟΚΑΨΟΥΛΑ ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΗ

ΕΠΑΥΛΗ ΣΑΛΒΑΓΟΥ

 

Μια ομάδα του Ανώτατου Συμβουλίου Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, στα πλαίσια σωστικών ανασκαφών, ανακάλυψε μια σφραγισμένη κάψουλα από μόλυβδο τοποθετημένη μέσα στα θεμέλια της Έπαυλης Σαλβάγου στο ιστορικό κέντρο της Αλεξάνδρειας, αφού μία τέτοια τοποθέτηση συνηθιζόταν στις αρχές του 20^ου αιώνα.

Στο εσωτερικό της χρονοκάψουλας, οι αρχαιολόγοι βρήκαν μια συλλογή από σπάνια αιγυπτιακά νομίσματα που χρονολογούνται πριν από περισσότερο από έναν αιώνα, μαζί μ΄ ένα ελληνικό έγγραφο που καταγράφει την ανέγερση της έπαυλης το 1937.

Σύμφωνα με την αρχαιολογική ομάδα, η κάψουλα περιείχε δεκατρία νομίσματα διαφόρων ονομαστικών αξιών, από χάλκινα μιλλιέμ έως χρυσά νομίσματα αξίας 100 πιάστρων, που κάλυπταν την περίοδο βασιλείας του Σουλτάνου Χουσεΐν Καμέλ και του βασιλιά Φουάντ Α΄. Ανάμεσά τους υπήρχαν αρκετά ασημένια νομίσματα των 5, 10 και 20 πιάστρων, και τρία χρυσά νομίσματα των 20, 50 και 100 πιάστρων, που περιγράφονται ως μερικά από τα πιο σπάνια δείγματα στη σύγχρονη νομισματική ιστορία της Αιγύπτου.

Ο Αιγύπτιος Υπουργός Τουρισμού και Αρχαιοτήτων Σερίφ Φάθι δήλωσε ότι η ανακάλυψη αυτή προσθέτει μια νέα διάσταση στην πολυεπίπεδη ιστορία της Αλεξάνδρειας, αντανακλώντας το πλούσιο πολιτιστικό μωσαϊκό της πόλης και την επιρροή των ξένων κοινοτήτων της, οι οποίες συνέβαλαν στη διαμόρφωση της κοσμοπολίτικης ταυτότητας της.

Ο Γενικός Γραμματέας του Ανωτάτου Συμβουλίου Αρχαιοτήτων, Μωχάμεντ Ισμαήλ Χάλεντ, τόνισε την ευρύτερη σημασία του ευρήματος, περιγράφοντάς το ως ¨έναν απτό σύνδεσμο μεταξύ του αρχαίου παρελθόντος της Αλεξάνδρειας, από την ελληνιστική και τη ρωμαϊκή εποχή, και της σύγχρονης πολυπολιτισμικής κληρονομιάς της¨. Σημείωσε επίσης, ότι το περιεχόμενο της κάψουλας αντικατοπτρίζει μια μακροχρόνια παράδοση, κοινή τόσο στον ελληνικό όσο και στον αιγυπτιακό πολιτισμό, της τοποθέτησης συμβολικών αποθέσεων μέσα στα θεμέλια των κτιρίων για να φέρει ευλογία και ευημερία.

Περαιτέρω έρευνα αποκάλυψε ότι η βίλα ανήκε στην οικογένεια Σαλβάγου, μια από τις πιο εξέχουσες ελληνικές οικογένειες της Αλεξάνδρειας. Σύμφωνα με τον Μοχάμεντ Αμπντέλ-Μπαντί, επικεφαλής του Τομέα Αιγυπτιακών Αρχαιοτήτων, η οικογένεια έπαιξε κεντρικό ρόλο στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή της πόλης κατά τα τέλη του 19^ου  και τις αρχές του 20^ου  αιώνα.

Το πιο αξιοσημείωτο στοιχείο που βρέθηκε στη χρονοκάψουλα ήταν ένα δακτυλογραφημένο ελληνικό έγγραφο υπογεγραμμένο από τον Κωνσταντίνο Μ. Σαλβάγο και τη μητέρα του Ιουλία Κ. Σαλβάγου, με ημερομηνία 1/5/1937. Κατέγραφε την τοποθέτηση του θεμέλιου λίθου της έπαυλης υπό την επίβλεψη του Γάλλου αρχιτέκτονα Jean Walter, μια ζωντανή υπενθύμιση κοινωνικής θέσης και των συνηθειών της ελληνικής παροικίας της Αλεξάνδρειας εκείνη την εποχή.

Τα νεοανακαλυφθέντα νομίσματα θα εκτεθούν σε ειδική έκθεση στο Ελληνορωμαϊκό Μουσείο Αλεξάνδρειας, προσφέροντας στο κοινό μια σπάνια ματιά στο ζωντανό παρελθόν της πόλης.

Γενικότερα, όπως επισημαίνει η εφημερίδα ¨Al Ahram¨, το εύρημα αυτό υπογραμμίζει τη δέσμευση του Υπουργείου να καταγράψει και να διατηρήσει την απτή κληρονομιά της Αιγύπτου σε όλες τις ιστορικές εποχές και να τιμήσει τις ποικίλες πολιτιστικές επιρροές που συνεχίζουν να καθορίζουν το πνεύμα της Αλεξάνδρειας.

 

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ

 

ΕΝΑ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΑ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ 

ΓΕΜΑΤΟ ΑΠΟ ΑΙΓΥΠΤΟ

 

          Το Σαββατοκύριακο 31/10-2/11-2025 ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, συνοδευόμενος από τη σύζυγο του Μαρέβα Γκραμπόφσκι, επισκέφτηκε την Αίγυπτο με σκοπό να συμμετάσχει σε θρησκευτικές και κοινωνικές εκδηλώσεις.

          Πιο συγκεκριμένα, την Παρασκευή 31/10 παρέστη στην τελετή ενθρόνισης του νέου Αρχιεπισκόπου Σινά, Φαράν και Ραϊθώ Συμεών ΙΑ΄ που έλαβε χώρα στην Ιερά Μονής της Αγίας Αικατερίνης, παρουσία του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόφιλου Γ΄. Παρέστησαν επίσης, η Υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Σοφία Ζαχαράκη, η Υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, ο Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων Γεώργιος Καλαντζής και άλλοι εκπρόσωποι των ελληνικών και αιγυπτιακών αρχών. Επ΄ ευκαιρία, ο Πρωθυπουργός πραγματοποίησε επαφές με τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόφιλο Γ΄ και με τη Σιναϊτική Αδελφότητα. 

          Το Σάββατο 1/11 παρέστη στα μεγαλοπρεπή εγκαίνια του νέου Μεγάλου Αιγυπτιακού Μουσείου στη καϊρινή Γκίζα, κατόπιν προσκλήσεως του Αιγυπτίου Προέδρου Αμπντέλ Φατάχ Αλ-Σίσι. Τα εγκαίνια τελέστηκαν παρουσία αρχηγών κρατών και υψηλών προσκεκλημένων. Στο τέλος της εκδήλωσης, φανερά εντυπωσιασμένος δήλωσε πως : ¨Είμαι βέβαιος ότι το Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο θα γίνει ένα παγκόσμιο κέντρο μάθησης, έμπνευσης και διαλόγου. Ένα μέρος όπου η ιστορία συναντά την ανθρωπότητα και όπου το μεγαλείο του αιγυπτιακού πολιτισμού συνεχίζει να εμπνέει τις επόμενες γενιές¨.

          Την Κυριακή 2/11 το πρωθυπουργικό ζεύγος επισκέφθηκε ανεπίσημα την Ιερά Πατριαρχική Μονή του Αγίου Γεωργίου στο Παλαιό Κάιρο, όπου και ξεναγήθηκε από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας & Πάσης Αφρικής Θεόδωρο Β΄. Κατόπιν στην Αίθουσα του Θρόνου, μέσα σε ιδιαίτερα θερμό κλίμα, συζητήθηκαν θέματα κοινού ενδιαφέροντος, ενώ ο Πρωθυπουργός εξέφρασε το βαθύ σεβασμό και την αμέριστη στήριξη τόσο τη δική του, όσο και της Ελληνικής Πολιτείας, προς το πολυσχιδές πνευματικό, ιεραποστολικό και κοινωνικό έργο του δευτέρου τη τάξει Πατριαρχείου Αλεξανδρείας. Ας σημειωθεί πως ο Πρωθυπουργός, όπως ο ίδιος τόνισε, υπό τις μελωδίες της ελληνικής προσκοπικής μπάντας, είχε την ιδιαίτερη χαρά να συναντηθεί και με κοινοτικούς αιγυπτιώτικους παράγοντες, όπως ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας Ανδρέας Βαφειάδης και ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου Χρήστος Καβαλής.

 

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ

 

 

 

ΕΓΚΑΙΝΙΑΣΤΗΚΕ ΤΟ ΝΕΟ ΜΕΓΑΛΟ ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

 

Αφού το 1992 ανακοινώθηκε η δημιουργία του, ο θεμέλιος λίθος του τέθηκε το Γενάρη του 2002, η πραγματική κατασκευή του ξεκίνησε το 2005 και ολοκληρώθηκε πλήρως το 2023, την 1/11/2025 έλαβαν χώρα στο Κάιρο τα εγκαίνια του Μεγάλου Αιγυπτιακού Μουσείου, του πολύτιμου αυτού λίθου στο στέμμα της Χώρας του Μεγάλου Ποταμού, όπως φανερώνουν και τα αρκτικόλεξα του (G.E.M.).

Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν με την παρουσία 79 επισήμων αντιπροσωπειών, από τις οποίες οι 39 είχαν επικεφαλής βασιλείς, πρίγκιπες, αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, ενώ ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ Ελ Σίσι ανέφερε ότι το μουσείο, που βρίσκεται περί τα 2 χλμ. από τις Πυραμίδες, ¨θα στεγάσει τους τεράστιους θησαυρούς του αρχαίου πολιτισμού της Αιγύπτου, θα προσελκύσει όλους όσοι αγαπούν τον πολιτισμό και τη γνώση και θα αποτελέσει πηγή υπερηφάνειας για κάθε πιστό της ενότητας της ανθρωπότητας και των αξιών της ειρήνης, της αγάπης και της συνεργασίας μεταξύ των εθνών¨.

Η τελετή έναρξης περιλάμβανε ειδικές παραστάσεις, καλλιτεχνικές εκθέσεις και πολιτιστικές εκδηλώσεις, στις οποίες, μαζί με άλλους χορευτές, η Ελληνίδα πρίμα μπαλαρίνα της Εθνικής Όπερας του Καΐρου Αντιγόνη Τσιούλη εκτέλεσε μια χορογραφία αφιερωμένη στη γένεση, τη μεταμόρφωση και τη διαχρονία του αιγυπτιακού πολιτισμού.

Το Μεγάλο Αιγυπτιακό Μουσείο της Γκίζας, αυτό το μεγαλειώδες νέο-φαραωνικό οικοδόμημα, το μεγαλύτερο πλέον μουσείο του κόσμου, που κόστισε 1,4 δισ. δολάρια, καταλαμβάνει 50.000 τ.μ. σε 480.000 τ.μ. γης και φιλοξενεί 100.000 εκθέματα. Από τις 14 αίθουσες, οι δύο είναι αφιερωμένες αποκλειστικά στον Τουτανχαμών περιλαμβάνοντας τα 6.000 τεχνουργήματα που βρέθηκαν στον τάφο του στην Κοιλάδα των Βασιλέων, πράγμα που συμβαίνει για πρώτη φορά στη μουσειακή ιστορία της Νειλοχώρας. Χάρη δε στα εκθέματα των άλλων 12 αιθουσών, ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει την ιστορία της Αιγύπτου από την προϊστορική μέχρι την ελληνο-ρωμαϊκή εποχή.

Άλλα σημαντικά εκθέματα είναι τα 70 ογκώδη αγάλματα που πλαισιώνουν τη μεγάλη σκάλα του μουσείου που θυμίζει τη μεγάλη ¨ράμπα¨ της Πυραμίδας του Χέοπα, το κολοσσιαίο άγαλμα ύψους 12 μέτρων του Ραμσή Β΄, τη Στήλη της Ρωζέττης, την παλέτα του Ναρμέρ, τη μεγάλη προτομή του Ακενατόν, το άγαλμα του Χεφρήνου, το άγαλμα του Αιγυπτιώτη θεού Σέραπι και το τελετουργικό ηλιακό πλοίο του Χέοπα. Ας σημειωθεί δε, πως στο τέλος της μεγαλοπρεπούς σκάλας και μέσω μιας γυάλινης πρόσοψης ύψους 25 μέτρων, ο επισκέπτης μπορεί να αγναντέψει τις αιώνιες Πυραμίδες !

 

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ