ΑΙΓΥΠΤΙΩΤΙΣΣΑ Η ΠΡΩΤΗ ΕΛΛΗΝΙΔΑ

ΤΟΥ ΚΛΑΣΙΚΟΥ ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΥ

 

Η Ζωζώ Χριστοδούλου, με καταγωγή από την Κύπρο, γεννήθηκε στο Κάιρο το 1951 και επαναπατρίστηκε το 1967, οπότε και άρχισε να προπονείται στον ¨Αθλητικό Όμιλο Φιλοθέης¨ στα 200 και 400 μέτρα.

Την επόμενη χρονιά συνάντησε τον προπονητή του ¨Εθνικού¨ Ηλία Αντζουλάτο, ο οποίος και της συνέστησε να αγωνίζεται σε μεγαλύτερες αποστάσεις λόγω του σωματότυπου της, κάτι που κι εκείνη επιθυμούσε, αφού όπως δήλωνε ήθελε ¨να κλείνει τα μάτια και να τρέχει χιλιόμετρα¨.

Έτσι, αγωνίστηκε στα 800 και 1.500 μ., το ανώτατο επιτρεπτό όριο για γυναίκες ως το 1972, αφού πιστευόταν πως το γυναικείο σώμα δεν μπορούσε να ανταπεξέλθει στις μεγαλύτερες αποστάσεις, ενώ οι αθλήτριες δικαιούνταν να προπονούνται μονάχα τρεις φορές την εβδομάδα, κι αυτές τα πρωινά, χωριστά από τους άνδρες για να μην αποσπούν την προσοχή τους…

Και φτάνουμε στο 1974, οπότε τρεις μέρες πριν τον αγώνα του Κλασικού Μαραθωνίου των 42 χιλιομέτρων, διαβάζει πως θα συμμετέχουν σ΄ αυτόν και αθλήτριες από τη Δυτική Γερμανία, οπότε αποφασίζει να λάβει μέρος κι εκείνη με ελάχιστη προπόνηση. Μέχρι τον αγώνα δε, δεν είχε διανύσει ποτέ την διαδρομή του Μαραθωνίου…

Στις 19/10/1974 συμμετείχε στον περίφημο αγώνα μαζί με 675 άνδρες και 44 γυναίκες από 9 χώρες. Η Ζωζώ Χριστοδούλου ήταν η πρώτη Ελληνίδα γυναίκα που συμμετείχε στο Μαραθώνιο και μάλιστα καταφέρνοντας να τερματίσει σε 05:01:20, τερματίζοντας 6η στις γυναίκες και 427η στο σύνολο.

 

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ

 

¨ΕΦΥΓΕ¨ Η ΑΙΓΥΠΤΙΏΤΙΣΣΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΣ

ΧΡΥΣΑ ΜΑΛΤΕΖΟΥ

 

          Στις 10/1/2025 έφυγε από τη ζωή η γνωστή βυζαντινολόγος και ακαδημαϊκός Χρύσα Μαλτέζου.

Είχε γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια το 1941. Φοίτησε στο Δημοτικό Παρθεναγωγείο της Ιμπραημίας και στο Αβερώφειο Γυμνάσιο.

Σπούδασε με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ως υπότροφος της Γαλλικής Κυβέρνησης φοίτησε στο Πανεπιστήμιο Μεσογειακών Σπουδών του Aix-en-Provence και ως υπότροφος της Ακαδημίας Αθηνών μετεκπαιδεύτηκε στο Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας. Διπλωματούχος του Corso di Perfezionamento του Πανεπιστημίου της Πάντοβας και πτυχιούχος της Σχολής Παλαιογραφίας, Αρχειονομίας και Διπλωματικής των Κρατικών Αρχείων της Βενετίας. Ως υπότροφος της Ακαδημίας Αθηνών έκανε έρευνες σε θέματα βυζαντινής ιστορίας και ειδικεύτηκε στις σχέσεις Βυζάντιου-Βενετίας. Το διδακτορικό της δε, το πήρε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, με θέμα τη βενετοκρατία στην Κωνσταντινούπολη.

          Ερευνήτρια του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (1969-1979). Διευθύντρια του Κέντρου Βυζαντινών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (1980- 1994). Ειδική Επιστήμων στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, διδακτικά αντικείμενα : Βυζαντινή Ιστορία και Ιστορία της λατινοκρατίας στον ελληνικό χώρο (1977-1982). Καθηγήτρια της Μεσαιωνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (1982-1994). Διετέλεσε Διευθύντρια του Τομέα Αρχαίας και Μεσαιωνικής Ιστορίας, καθώς και Πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο ίδιο Πανεπιστήμιο. Fellow του Dumbarton Oaks Centre for Byzantine Studies, Washington (1987)  Καθηγήτρια Ιστορίας στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών (1995-. Το 1998 εξελέγη από την Ακαδημία Αθηνών Διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας. Τον Οκτώβριο του 2005, στο πλαίσιο του προγράμματος του Ιδρύματος ¨Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης¨, έδωσε διαλέξεις και σεμινάρια στα Αμερικανικά Πανεπιστήμια του Princeton, Rutgers, Berkeley California και Mary Washington.

Ήταν μέλος ελληνικών και ξένων επιστημονικών συλλόγων και εταιρειών, έλαβε μέρος σε πολυάριθμα ελληνικά και διεθνή επιστημονικά συνέδρια και διοργάνωσε διεθνείς επιστημονικές συναντήσεις, ημερίδες και συμπόσια, μετά από σχετικές προσκλήσεις έδωσε διαλέξεις και σεμιναριακά μαθήματα σε πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα του εξωτερικού, ενώ έχει συγγράψει πολλά βιβλία και μελέτες σχετικές με το αντικείμενο της. Για το έργο της εξάλλου, έχει τιμηθεί από την Ακαδημία Αθηνών, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, το Ίδρυμα ¨Αλ. Ωνάσης¨ και το Πανεπιστήμιο της Μπολόνιας. Το 2012 εκλέχτηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, μόλις η πέμπτη γυναίκα στην ιστορία της.

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ

 

 

ΝΕΑ ΧΡΟΝΙΑ, ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗ

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΖΑΓΑΖΙΚ

 

Στη ανατολή του 2025 ανέτειλε το 41ο βιβλίο του Νίκου Νικηταρίδη, ενός τόσο σημαντικού ιστορικού ερευνητή, τον οποίο έχουν αποκαλέσει ¨Ηρόδοτο¨, ¨Τάκιτο¨ και ¨Μανέθωνα¨ του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού.

Μετά το ¨Ελληνικό Σουέζ¨ και το ¨Ελληνικό Κάιρο¨, το νέο αυτό πόνημα του πραγματεύεται την ιστορική πορεία του Ελληνικού Ζαγαζίκ, μιας αιγυπτιακής πολίχνης στο ανατολικό τμήμα του Δέλτα του Νείλου, στην οποία πρόκοψε μία ακόμη σημαντική αιγυπτιώτικη παροικία για περίπου έναν αιώνα.

Και εκτός των άλλων, είναι σημαντικό το βιβλίο αυτό, γιατί για μία ακόμη φορά ο συγγραφέας τονίζει εμφατικά πως ο Αιγυπτιωτισμός δεν σχετίζεται μονάχα με την Αλεξάνδρεια και το Κάιρο, αλλά και με τους άλλους αιγυπτιακούς τόπους, στους οποίους έζησε, έδρασε και άκμασε το ελληνικό στοιχείο.

Αξίζει λοιπόν, Αιγυπτιώτες και μη να αποκτήσουν τούτη τη μελέτη, να τη διαβάσουν, να τη δωρίζουν και να τη διαδώσουν, ως χαρακτηριστικό δείγμα αυθεντικής αιγυπτιώτικης ιστορίας. Γιατί κάποιες φορές, ότι λάμπει είναι όντως χρυσός !

 

ΓΛΥΚΑ ΚΑΙ ΑΛΜΥΡΑ ΣΤΕΚΙΑ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ

ΜΕ ΓΕΥΣΗ ΑΙΓΥΠΤΟΥ

          Από το 1920 που γνωρίζουμε ως τις μέρες μας αρκετά ήταν τα εστιατόρια, καφενεία και παντοπωλεία των Αθηνών και γενικότερα της Αττικής που έφεραν ονομασίες που σχετίζονταν με την Αίγυπτο, είτε αυτά ανήκαν σε Αιγυπτιώτες, είτε σε Ελλαδίτες, είτε τα τελευταία χρόνια σε Αιγυπτίους.

          Εμείς θα αναφέρουμε ενδεικτικά και μόνο μερικά από αυτά – κλειστά ή ανοιχτά πλέον δεν έχει σημασία –  έτσι απλά για να μεταφέρουμε τα αρώματα των εδεσμάτων, του καφέ και των προϊόντων της Νειλοχώρας στα ρουθούνια της παντοτινής μνήμης…

 

·        Αιγυπτιακή ψησταριά ¨Οι Πυραμίδες¨ στη Λεωφόρο Σταμάτας 60

·        Ζαχαροπλαστείο ¨Πυραμίδες¨ των Σ. Ορφανούδη, Δ. Σταυράτου και Φ. Μονδάνου στην οδό Ανδρούτσου 174 στον Πειραιά

·        Κεμπαπτζίδικο ¨Το Αιγυπτιακόν¨ του Ι. Μερακλίδη στην οδό Π. Ράλλη 168 στη Νίκαια

·        Παντοπωλείο ¨Κλεοπάτρα¨ του Ηλ. Κραζούδη στην οδό Κρατίνου 11-13 στην Πλατεία Κοτζιά

·        Ζαχαροπλαστείο ¨Νεφερτίτη¨ στην οδό Δροσοπούλου 160 στην Κυψέλη

·        Εστιατόριο ¨Αλεξάνδρεια¨ των Π. Παπαχρήστου και Κλ. Θεοδούλου στην οδό Μετσόβου 13 στο Μουσείο.

·        Εστιατόριο ¨Αιγύπτιος¨ στην οδό Θράκης 58 στην Ηλιούπολη

·        Καφετέρια ¨Cairo¨ στη Λεωφόρο Βενιζέλου στην Καλλιθέα

·        Ζαχαροπλαστείο ¨Αλεξάνδρεια¨ στην οδό Αχαρνών 45 στην Κηφισιά

·        Εστιατόριο ¨Pharaoh¨ του Μαν. Παπουτσάκη στην οδό Σολωμού 54 στα Εξάρχεια

·        Εστιατόριο ¨Χαν Χαλίλ¨ στην οδό Τζαβέλλα 2 στο Αιγάλεω

·        Εστιατόριο ¨Αλεξάνδρεια¨ στη Λεωφόρο Αναβύσσου στη Σαρωνίδα

·        Εστιατόριο ¨Πυραμίδες¨ της Ελ. Πολλάλη στην οδό Κυζίκου 10 στον Άγιο Παντελεήμονα

·        Εστιατόρια ¨Al Basha¨ στην οδό Αχαρνών 52 στη Βικτώρια

·        Ζαχαροπλαστείο ¨Αλεξάνδρεια¨ του Σωτ. Ακριβόπουλου στην οδό Τριπόλεως 31 στον Άγιο Δημήτριο

·        Καφέ-Μπαρ ¨Η Αλεξάνδρεια¨ των Α. Γιανναρά και Ι. Γιαρενάκη σε οδό της Αθήνα που δεν προσδιορίσαμε.

 

Για το περίεργο του ονόματος, καταγράφουμε και δύο μαγαζιά εκτός Αττικής :

 

·        Εστιατόριο ¨Ο Φαρούκ¨ της Βασιλικής Ζωγράφου-Παπασταύρου στον Ορχομενό.

·        Καφενείο ¨Ο Φαρούκ¨ του Μαγνήσαλη στο Λαγκαδά.

 

Επίσης, σημειώνουμε την ύπαρξη στη Βόρεια Ελλάδα του ονομασμένου από τον Αιγύπτιο Βασιλιά γλυκού ¨Φαρούκ¨, για το οποίο υπάρχουν δύο θεωρίες : Η πρώτη θέλει να φτιάχτηκε από τον Νεντίμ εδώ και 70 χρόνια και να απευθύνεται στο γυναικείο πληθυσμό. Είναι σιροπιασμένη σφολιάτα σε κυλινδρικό σχήμα. Τη γεμίζουμε μέσα με πραλίνα φουντουκιού. Έπειτα την επικαλύπτουμε με βανίλια και τριμμένο καρύδι. Τις άκρες τις βουτάμε στη σοκολάτα. Συνεχίζει να παράγεται από το Ζαχαροπλαστείο ¨Νεντίμ¨ στην Κομοτηνή. Η δεύτερη λέει πως τα έφτιαξαν σε παλάτι της Πόλης. Τα φτιάχνουν στο Ζαχαροπλαστείο ¨Ντορέ¨ της Αλεξανδρούπολης με βάση ένα σφολιατένιο ρολό, σιροπιασμένο με γέμιση αφράτης κρέμας σοκολάτας και γύρω-γύρω σοκολατένια επικάλυψη και ψημένα αμύγδαλα.

Τέλος, πρέπει να αναφερθεί το Burger ¨The Cleopatra¨, από το εστιατόριο ¨Simply Burgers¨, που όπως αναφέρεται είναι ένα burger που εμπνεύστηκαν από το πάθος της Βασίλισσας Κλεοπάτρας και του Μάρκου Αντώνιου, για να απολαύσει ο καταναλωτής μια γεύση που θα του μείνει αξέχαστη, όπως και η ιστορία τους. Περιέχει κοτόπουλο φιλέτο στη σχάρα, έμενταλ, μπέικον, παρμεζάνα και αυθεντική Caesar σως.

 

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ