ΙΕΡΟΣ ΛΟΧΟΣ ΜΕΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ

Μετά τον Ιερό Λόχο των Θηβών που ιδρύθηκε το 379 π.Χ. και τον Ιερό Λόχο της Επαναστάσεως που ιδρύθηκε το 1821, ο 3^ος ελληνικός Ιερός Λόχος ήταν αυτός της Μέσης Ανατολής που ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια του Β΄π.π.

          Αναλυτικότερα, ο 3^ος Ελληνικός Ιερός Λόχος ιδρύθηκε στην Αίγυπτο το Σεπτέμβριο του 1942 και συμμετείχαν σ΄ αυτόν 150 άνδρες, πολεμιστές του αλβανικού μετώπου. Σ΄ αυτούς προστέθηκαν και αρκετοί Αιγυπτιώτες νέοι με ιδιαίτερα ανεπτυγμένο το αίσθημα του πατριωτισμού, μεταξύ των οποίων 11 ανθυπολοχαγοί και 3 λοχίες. Συγκεκριμένα οι ανθυπολοχαγοί ήταν οι Άρης Πλωμαρίτης, Γεώργιος Σπανάκης, Παντελής Ζώτος, Νικόλαος Ψάλτης, Κυριάκος Σοφούλης, Ιωσήφ Κολοκοτρώνης, Ελευθέριος Κοντομίχαλος, Πέτρος Μινώττος, Ανδρέας Λαφογιάννης, Γεώργιος Μενεκίδης και Γεώργιος Πάγιας, ενώ οι λοχίες οι Περικλής Ταμβακόπουλος, Κωνσταντίνος Αρμπελιάς και Αλέξανδρος Κουρουνιώτης.

Μετά το τέλος της εκπαίδευσης τους το Δεκέμβριο του 1942, άφησαν το στρατόπεδο Καμπρίτ της Αιγύπτου και μεταφέρθηκαν στο θέατρο του πολέμου στη Λιβύη, όπου στη γραμμή Μαρέτ είχαν σπουδαία και ηρωική δράση : Απέκοψαν και αιχμαλώτισαν 2.000 Ιταλούς, καταδίωξαν τον εχθρό προς διάφορες κατευθύνσεις, έλαβαν μέρος στην πρώτη γραμμή στη νικηφόρα μάχη του Νίντι Ακάριτ, και κατόπιν εισέδυσαν στην Τυνησία.

Τον Απρίλιο ο Ιερός Λόχος επανήλθε στο Κάιρο και κατόπιν μετέβη στην Παλαιστίνη λαμβάνοντας ειδική εκπαίδευση για τον καταρτισμό αλεξιπτωτιστών και κομμάντος, παίρνοντας μέρος κατόπιν σε επιχειρήσεις στη Σάμο, στο Καστελλόριζο και γενικά στο Αιγαίο.

Από τον Ιούνιο του 1944 αναπτύσσεται από ενισχυμένος λόχος σε μονάδα ισότιμη με ταξιαρχία, διατηρώντας όμως την ονομασία ¨Ιερός Λόχος¨. Με τη μορφή αυτή εκπαιδεύτηκε εντατικά όλο το καλοκαίρι, συνεχίζοντας παράλληλα τις επιχειρήσεις στο Αιγαίο, όπως για παράδειγμα τον Ιούλιο του 1944 στη Σύμη όπου 150 Έλληνες αιχμαλώτισαν 200 Γερμανούς.

Το Σεπτέμβριο η έδρα του μεταφέρθηκε από την Παλαιστίνη στη Χίο, συνεχίζοντας την επιτυχημένη πολεμική του δράση, απελευθερώνοντας για παράδειγμα στις 17 Οκτωβρίου τη Λήμνο, ενώ στις 9 Μαΐου Ρόδος, Κως, Κάλυμνος και Λέρος παραδόθηκαν σε τμήματα του Ιερού Λόχου συνοδευόμενα από μέλη της βρετανικής ταξιαρχίας.

Έτσι συνέχισε τη δράση του ως το τέλος του πολέμου το Μάιο του 1945 για να επιστρέψει στην Αίγυπτο τον Ιούνιο και να αποσυγκροτηθεί με μια τελετή στην Αθήνα στις 7/8/1945, τιμώντας τους 25 νεκρούς, 56 τραυματίες και 29 ομήρους του.

Στη φωτογραφία απεικονίζεται ένα στιγμιότυπο από τη συγκινητική τελετή αποκαλυπτηρίων αναμνηστικής στήλης των ηρωικώς πεσόντων ανδρών του Ιερού Λόχου. Τα αποκαλυπτήρια έγιναν το 1944 στην Παλαιστίνη από τον Έλληνα επιτελάρχη συνταγματάρχη Ε. Λιώση. Την επιμνημόσυνη δέηση διεξήγαγε ο Αρχιεπίσκοπος Σάμου, ενώ στην τελετή παρίσταντο ανώτεροι Έλληνες και Βρετανοί αξιωματικοί, μεταξύ των οποίων και ο αντισυνταγματάρχης W.G. Holmes.

Πηγές : ¨Οι Αιγυπτιώται εις τας επάλξεις¨, Αθήνα 1993, σ. 62-63, 66 – ¨Ταχυδρόμος¨, Αλεξάνδρεια 12/5/1944 – el.wikipedia.org(17/6/2018)

Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ